Filmanalyse

Basisconflict:

Het basisconflict is een gewaagde onderneming. In het land van Oz blijkt Dorothy onbedoeld de slechte heks van het oosten uitgeschakeld te hebben. De magische rode schoentjes komen nu in haar bezit. De slechte heks van het westen, de zus van de slechte heks van het oosten, wil de rode schoentjes ook omdat deze haar meer macht geven. Het hoofdpersonage begint een tocht naar de de tovenaar van Oz omdat hij weet hoe ze terug naar huis kan keren. Dorothy ontmoet verschillende personages die haar vergezellen.  De slechte heks van het westen  wil de rode schoentjes bemachtigen en dwarsboomt daarom de tocht van het hoofdpersonage met verschillende obstakels. Het betoverd bloemenveld waar de personages in slaap vallen is daar een voorbeeld van.

Tijd:

Het tijdsverloop van het verhaal is diffuus. De tijdsaanduiding is vaag in tegenstelling tot een gemarkeerd tijdsverloop waar de gebeurtenissen exact zijn aangegeven en het tijdsverloop nauwkeurig gevolgd kan worden.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich af in Kansas, een staat van de Verenigde Staten. De ruimte is geografisch.

Verhaalopbouw:

Het verhaal begint in het midden van een gebeurtenis (in medias res). Dorothy en haar hond Toto lopen in allerijl naar huis. De hond heeft mevrouw Almira Gulch gebeten en vraagt de sheriff om een bevel zodat ze Toto kan meenemen en hem kan laten inslapen. Op de boerderij heeft niemand tijd om naar Dorothy te luisteren tot mevrouw Gulch aankomt met het bevel.

Het verhaaleinde is gesloten. Het hoofdpersonage heeft haar opdracht in de parallelle wereld volbracht en keert terug naar de reële wereld. Het magisch land van Oz blijkt een droom te zijn van Dorothy.

Het verhaal heeft een bijzondere structuur, namelijk een cyclische opbouw. Het einde van het verhaal verwijst naar het begin, de ‘cirkel’ is gesloten. In ‘The Wizard of Oz’ keert Dorothy terug naar de reële wereld, ze lijkt te ontwaken uit een soort droom. (plaats, personages)

Genre:

Het genre van de film ‘The Wizard of Oz’ is secondary world fantasy. Het  verhaal speelt zich namelijk bijna volledig in een parallelle wereld af. Een tornado blaast de boerderij van tante Em en oom Henry naar het magische land van Oz. Het hoofdpersonage beleeft een avontuur in de parallelle wereld en keert na afloop terug naar de reële wereld . De overgang naar de reële wereld gebeurd met de magische rode schoentjes. 

De parallelle wereld is meteen ook het eerste genrekenmerk. Een fantasy verhaal speelt zich af in de reële wereld met bovennatuurlijke eigenschappen of in een fantasiewereld. Het tweede kenmerk is fantasierijke wezens zoals de slechte heks van het westen, de goede heks van het noorden, Munchkins,  een sprekende vogelverschrikker, een paard dat van kleur veranderd, …

 

Motieven:

De magische rode schoentjes zijn een  belangrijk motief in de film. De schoentjes bezitten een kracht die de drager machtiger maakt. Het hoofdpersonage is in het bezit van de schoentjes.

Het motief goed/kwaad komt in verschillende elementen aan bod. In het magisch land zijn er goede en slechte heksen die tegen over elkaar geplaatst worden. Het goede in de reële wereld is ook goed in de parallelle wereld, hetzelfde geldt ook voor het kwade. Een voorbeeld hiervan is mevrouw Gulch die in de magische wereld de slechte heks van het westen is.

Hebzucht is het derde motief. De heks wil steeds meer macht en probeert daarom de magische rode schoentjes in haar bezit te krijgen.

Vriendschap is het vierde motief in de film. Het hoofdpersonage komt gedurende haar tocht figuren tegen die haar vergezellen. De vogelverschrikker, de tinnenman en de leeuw willen de tovenaar van Oz ook om een gunst vragen. Gedurende de tocht groeit hun vriendschap. Ze helpen elkaar en vechten samen tegen de slechte heks van het westen. De vriendschap is duidelijk merkbaar wanneer Dorothy afscheid neemt.

Het laatste motief is hoop/wanhoop. Het hoofdpersonage hoopt dat de tovenaar van Oz haar kan helpen. De angst dat ze nooit meer naar Kansas terug zal keren is de wanhoop die daar tegenover staat.

Het hoofdmotief is het verlangen naar een betere wereld. Het hoofdpersonage voelt zich niet begrepen. Ze ervaart de wereld waarin ze leeft als een slechte plek omdat mevrouw Gulch haar hondje wil laten inslapen en haar familie niet naar haar luistert. Het hoofdpersonage verlangt naar een plaats waar alles goed is.

Personages

De protagonist in de film wordt gespeeld door de bekende actrice en zangeres Judy Garland.  Het personage is een antiheld omdat ze machteloos is tegenover de gebeurtenissen.  De slechte heks van het westen is de antagonist. Dorothy is een round character. Ze wordt volledig uitgediept in het verhaal. De kijker heeft toegang tot haar gevoelens, twijfels en gedachten. Het hoofdpersonage is dynamisch; tijdens haar tocht naar de tovenaar van Oz krijgt ze meer zelfvertrouwen. 

Ray Bolger speelt de rol van Huck en de vogelverschrikker. Hij is het eerste personage dat Dorothy vergezelt tijdens haar tocht naar de tovenaar van Oz. Hij wil de tovenaar om hersenen vragen. De vogelverschrikker is een flat character. Hij wordt niet uitgediept en is niet complex. Het personage is wel dynamisch, hij krijgt meer zelfvertrouwen in zichzelf. De tovenaar van Oz geeft hem geen hersenen maar een diploma waardoor hij zich slimmer voelt.

Enkele personages in de reële wereld hebben ook een specifieke rol in de parallelle wereld.

reële wereld

parallelle wereld

acteur/ actrice

professor Marvel

de tovenaar van Oz

Frank Morgan

Huck

de vogelverschrikker

Ray Bolger

Hickory

de ijzeren man

Jack Haley

Zeke

de leeuw

Bert Lahr

mevrouw Gulch

de slechte heks van het westen

Margaret Hamilton

In samenwerking met Marijke Verreth 1PBSO Nederlands en godsdienst.